127 lat temu w Kalniku koło Kijowa urodził się Jarosław Iwaszkiewicz. Poeta, prozaik, dramatopisarz, eseista i tłumacz Wywodził się ze środowiska kresowej inteligencji pochodzenia szlacheckiego, kultywującej tradycje patriotyczne i kulturalne. Świat literacki poznał go także jako jednego z twórców grupy poetyckiej Skamander.

Iwaszkiewicz urodził się dwudziestego lutego 1894 roku w ukraińskiej wsi Kalnik, zmarł zaś drugiego marca 1980 roku w Warszawie. Kiedy studiował, zajmował się też udzielaniem korepetycji. W 1918 roku przyjechał do Warszawy i tam osiadł na stałe. W polskiej stolicy wspólnie z Antonim Słonimskim, Janem Lechoniem, Julianem Tuwimem oraz Kazimierzem Wierzyńskim powołał do życia poetycką grupę Skamander.

127 lat temu urodził się Jarosław Iwaszkiewicz – prozaik, poeta, eseista, tłumacz i librecista, dyplomata, współtwórca legendarnej grupy poetyckiej Skamander, wieloletni prezes Związku Literatów Polskich. Aż czterokrotnie był nominowany do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury!🏆 pic.twitter.com/KYOavXIjYq

— Narodowe Centrum Kultury (@NCK_PL) February 20, 2021

W swoim czasie Iwaszkiewicz podejmował próby aktorskie, a następnie został kierownikiem literackim w teatrze Studya Stanisławy Wysockiej. Związał się między innymi z pismem “Pro Arte et Studio”, “Kurierem Lwowskim” oraz “Tygodnikiem Ilustrowanym”. Przez pewien okres pełnił również obowiązki sekretarza marszałka sejmu, Macieja Rataja. Przez wiele lat sprawdzał się ponadto w roli redaktora naczelnego “Twórczości”.

Aleksander Wat powiedział kiedyś, że Iwaszkiewicz “był zawsze dworskim pisarzem, zawsze dobrze z rządem, z górą, z elitą. Rzecz zrozumiała, że gdy się rządy zmieniły, był nadal dobrze z elitą”.

20 lutego 1894 urodził się Jarosław Iwaszkiewicz, prozaik, poeta, eseista, tłumacz, librecista.

,,Przybliżę się do okna: zobaczę ulicę.
Słonecznie tam, choć mroźnie. Czy ma rękawice?…
Ciekawym, czy z krokami, które nikną w bramie,
Rytm mojego stąpania zleje się, czy skłamie?'' pic.twitter.com/0L5LDkHgEm

— henryk (@serhenryk) February 20, 2021

Na politycznych koneksjach pisarza skorzystał Związek Literatów Polskich, którego w latach 1945-49 i 1959-1980 był prezesem. Iwaszkiewicz nie pozwolił na wydalenie ze związku Stefana Kisielewskiego, Pawła Jasienicy i wielu innych pisarzy niewygodnych dla władzy.

Dziś 1️⃣2️⃣7️⃣. rocznica urodzin Jarosława Iwaszkiewicza, poety, eseisty, pisarza i tłumacza, polskiego Sprawiedliwego wśród Narodów Świata⤵️ pic.twitter.com/YdJ806AV4I

— Muzeum Polaków Ratujących Żydów (@MuzeumMarkowa) February 20, 2021

We wspomnieniach przyjaciół o Iwaszkiewiczu można dostrzec pewną dwoistość ocen. Iwaszkiewicz – poseł na Sejm PRL (od 1952 roku do śmierci), przewodniczący Polskiego Komitetu Obrońców Pokoju, laureat Orderu Budowniczego Polski Ludowej i Nagrody Leninowskiej “Za utrwalanie pokoju między narodami” (1970) to postać inaczej oceniana niż Iwaszkiewicz – pisarz, człowiek borykający się z chorobą psychiczną żony i własnymi skłonnościami homoseksualnymi.

Jego literackim debiutem był wiersz z 1915 roku zatytułowany “Lilith”, który ukazał się na łamach wileńskiego pisma “Pióro”. Wśród tomików poezji, jakie wydał, można wymienić chociażby zbiory “Oktostychy” i “Mapa pogody”. Po zakończeniu wojny stał się jednym z członków Związku Literatów Polskich. Poświęcił się w szczególności twórczości prozatorskiej. Jego utwory, takie jak “Panny z Wilka” czy “Tatarak”, zostały zauważone przez filmowców i przeniesione na ekran. Pozostawał aktywny artystycznie niemal do końca swoich dni.

Źródło: Polonijna Agencja Informacyjna

Zdjęcie: Twitter @NCK_PL

Udostępnij

Facebook

Twitter

Pinterest

Print