W dniu 22 listopada 2025 roku, na jednym z najbardziej prestiżowych uniwersytetów brytyjskich – UCL, odbyła się II edycja Debaty Oksfordzkiej, zorganizowana przez portal British Poles i Polską Macierz Szkolną w Wielkiej Brytanii, przy współpracy z Instytutem Rozwoju Języka Polskiego. 

Wydarzenie skierowane było do uczniów szkół średnich w przedziale wiekowym 15-19 lat.

Tematem tegorocznej dyskusji było: „Czy w dobie cyfryzacji gry komputerowe wywierają bardziej pozytywny czy negatywny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne młodzieży?”

Zadaniem debaty było połączenie troski o rozwój języka i kultury polskiej z edukacją prozdrowotną i ekologiczną, wspierając stan psychiczny młodzieży polonijnej. Miała służyć rozwijaniu kompetencji retorycznych, erystycznych, oraz liderskich wśród uczestników, a także wzmocnieniu współpracy i integracji lokalnych środowisk polonijnych. Dla uczniów debata miała na celu szlifowanie umiejętności dyskursu.

W debacie wzięli udział uczniowie, wyłonieni przez specjalną Komisja. Zostali podzieleni na 2 grupy. Zadaniem jednej ze stron było wykazanie prawdziwości tezy (strona propozycji), a drugiej jej obalenie (strona opozycji):

• Robert Bugno – Szkoła im. J. Paderewskiego w Romford
• Dominic Gallagher – Szkoła im. Marii Konopnickiej w Willsden Green
• Alina Gostek – Szkoła im. Lotników Polskich przy Ambasadzie RP
• Antonina Jasina – Szkoła im. M. Skłodowskiej-Curie w Wimbledon/Putney
• Dominik Kaim – Szkoła im. Tadeusza Kościuszki na Ealingu
• Jakub Katanowski – Polska Szkoła w Revenscourt Park
• Anna Kupisz – Polska Szkoła w Revenscourt Park
• Kacper Mejdus – Szkoła im. Tadeusza Kościuszki na Ealingu
• Antoni Mreńca – Szkoła im. M. Skłodowskiej-Curie w Wimbledon/Putney
• Kalina Niedziela – Polska Szkoła Przedmiotów Ojczystych im. św. Królowej Jadwigi, Forest Gate Ilford
• Olivia Pathal – Szkoła im. Tadeusza Kościuszki na Ealingu
• Gabriel Tracewicz – Szkoła im. M. Skłodowskiej-Curie w Wimbledon/Putney
• Julia Trzeciak – Polska Szkoła Przedmiotów Ojczystych im. Heleny Modrzejewskiej, Hanwell
• Szymon Ziółkowski – Szkoła im. J. Paderewskiego w Romford,
• Sandra Żytelewska – Polska Szkoła w Revenscourt Park

 

W skład Jury, oceniającego argumentację, weszły następujące osoby:

• Marcin Górski, wicedyrektor Instytutu Rozwoju Języka Polskiego
• Martyna Sokołowska-Chudy, konsul RP
• Paulina Raniszewska, prezes EDUS ze Szkocji
• Dobrosława Platt, dyrektor Biblioteki Polskiej w Londynie
• Szymon Kwidzinski, prezes Federacji Studentów Polskich w Wielkiej Brytanii

 

Elżbieta Barrass, dyrektor Polskiej Macierzy Szkolnej w Wielkiej Brytanii, znała większość uczestników debaty i powitała ich serdecznie doceniając ogrom ich pracy i zaangażowanie: „Przygotowanie do dzisiejszej debaty zapewne nauczyło was wiele. Na pewno nauczyło was kultury słowa, szacunku do odmiennego zdania. Na pewno nauczyło was odwagi w myśleniu i precyzji argumentów. Te umiejętności stały się dla Was siłą na przyszłość, bo pamiętajcie, że swoim zachowaniem, świadomym swojej własnej tożsamości, świadczycie o Polsce. Życzę wam powodzenia!”

Dyrektor Marcin Górski w swoim powitaniu podkreślił wartość kultury słowa: „Debata wzmacnia tożsamość narodową i szacunek dla innych opinii (…) Bez względu jaki będzie wynik dzisiejszej debaty, to dla nas wszystkich jesteście wygranymi. Serce rośnie, gdy się obserwuje, jak młodzież się spotyka, dyskutuje. Jestem przekonany, że debata będzie tak dobra jak rok temu. Życzę Wam powodzenia i od razu gratuluję, bo już teraz jesteście naprawdę na zwycięskiej ścieżce.”

Słowa dyrektora Marcina Górskiego i Elżbiety Barrass dodały uczestnikom otuchy i odwagi przed rozpoczęciem debaty.

W debacie oksfordzkiej istotnym elementem jest układ miejsc: obie strony zasiadają naprzeciwko siebie, a pomiędzy nimi, pośrodku, znajduje się Marszałek debaty. Tradycyjnie strona propozycji zajmuje miejsca po prawej stronie, a strona opozycji – po lewej. Tak było również podczas naszej debaty.

Debacie przewodniczył Marszałek, którym został George Byczynski, założyciel portalu British Poles. To on przedstawił uczestników i udzielał im głosu, czuwał nad porządkiem debaty i przestrzeganiem regulaminu.

Obydwa zespoły świetnie się przygotowały do spotkania. Debata była bardzo merytoryczna. Drużyny stoczyły pasjonującą dyskusję, przytaczając wiele naukowych faktów oraz osobistych doświadczeń na poparcie swoich tez.

Debatę zakończył Marszałek ogłaszając czas głosowania. Grupa Jury udała się w ustronne miejsce, aby przedyskutować wyniki. Oprócz Jury do głosowania została zaproszona publiczność. Po wyjściu jury publiczność została otrzymała karteczki, na których zaznaczała zwycięską drużynę.

Jury oceniało skuteczność, sztukę retoryki, sposób wyrażania się, jak również kulturę osobistą w skali 1 do 10. Jury zdecydowało, że zwycięzcami została strona opozycji, czyli PRZECIW. Pan dyrektor Marcin Górski powiedział ogłaszając wynik: „Obie strony przygotowały się znakomicie – debata była na świetnym poziomie i słuchało się jej z prawdziwą przyjemnością. Jak trafnie zauważył Pan Marszałek, mimo wszystko musieliśmy wyłonić zwycięzcę. Po dłuższej naradzie jurorzy uznali, że choć oba zespoły zaprezentowały bardzo wysoki poziom, doskonale argumentowały i umiejętnie reagowały na kontrargumenty, to z minimalną, naprawdę niewielką przewagą zwyciężyła drużyna opozycji. Gratulacje dla wszystkich – to była jedna z najlepszych debat, jakie mieliśmy przyjemność oceniać!”

Pan dyrektor Marcin Górski poinformował też zgromadzonych, że Jury postanowiło również wyróżnić po jednej osobie z każdego zespołu: „Pozwoliliśmy sobie wyróżnić jedną osobę z każdego zespołu — taką, która w znakomity sposób potrafiła przedstawić swoje argumenty, także mową ciała. Te emocje naprawdę było widać. Zacznę od drużyny propozycji: tą osobą jest Pan Dominik Gallagher (…). Jeśli chodzi o opozycję, uznaliśmy, że wyróżnienie należy się Panu Antoniemu Mreńcy. Wszyscy spisaliście się fantastycznie i, jak powiedziałem na samym początku, już jesteście zwycięzcami.”

Po chwili Marszałek George Byczynski ogłosił wyniki głosowania publiczności. Wynik publiczności był identyczny z wynikiem Jury, a różnica wyniosła tylko 9 głosów.

Ostatecznie zwyciężyła drużyna opozycji, która przekonująco wykazała negatywny wpływ gier komputerowych na zdrowie psychiczne i fizyczne. Nie było to jednak proste zwycięstwo — strona propozycji przedstawiła znakomite argumenty i walczyła bardzo zacięcie.
Obie strony zgodnie podkreśliły, że gry mogą być formą relaksu, lecz wymagają ograniczenia czasu spędzanego przed ekranem oraz wsparcia w zakresie bezpieczeństwa online.

Pani dyrektor Elżbieta Barrass podsumowała: „Dla nas wszyscy jesteście zwycięzcami. Wzięcie udziału w tej debacie, to akt odwagi.”

Po tych miłych słowach wszystkim mówcom zostały wręczone nagrody oraz dyplomy podpisane przez przedstawicieli Instytutu Rozwoju Języka Polskiego, Macierzy Polskiej i portalu British Poles.

Po debacie wszyscy uczestnicy oraz goście zostali zaproszeni do sąsiedniej sali na poczęstunek i networking. Specjalnie przygotowany na tę okazję polski catering od firmy JKCatering zachwycił wspaniałymi przekąskami i świeżymi, znakomicie skomponowanymi kanapkami.

Młodzież wyglądała na zrelaksowaną, dumną i usatysfakcjonowaną udziałem w tak wymagającej debacie. Rozmowy — tym razem w gronie rodziców, nauczycieli i zaproszonych gości — trwały jeszcze długo.

My też jesteśmy dumni, bo przecież takie wydarzenia nie tylko integrują młodzież, ale również przepełniają nas dumą z naszego dziedzictwa. Język polski, którego uczniowie uczą się nie tylko w domach, ale też w polskich szkołach sobotnich, odgrywa ogromną rolę w budowaniu naszej tożsamości. Młodzież w trakcie zaciętej dyskusji udowodniła, że nie zatraciła umiejętności argumentacji, potrafi być aktywna i słyszalna, nie zatracając przy tym kultury osobistej.

Gratulujemy młodzieży, ale składamy też wyrazy uznania rodzicom i nauczycielom. Mamy nadzieję już za kilka lat zobaczyć niektórych z uczestników w gronie studentów UCL!

Wydarzenie dofinansowano przez Instytut Rozwoju Języka Polskiego ze środków budżetu państwa.

Maria Byczynski

Zdjęcia: British Poles, Jacek Różalski