W sobotę 2 listopada melomani i wielbiciele talentu naszego narodowego kompozytora Fryderyka Chopina, mieli niezwykłe przeżycie w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym POSK w Londynie. Po przedstawieniu “Rescuing Chopin”, wystawionym przez Polish Heritage Society i Worcestershire Polish Association, miała miejsce brytyjska premiera walca Chopina odnalezionego po prawie 200 latach.
W Teatrze POSK tego dnia miało miejsce niezwykle ciekawe przedstawienie „Uratować Chopina” (“Rescuing Chopin”), napisane przez Marka Stellę Sawickiego, w reżyserii Timothy Crowa, opowiadające losy pomnika Fryderyka Chopina, który zniknął na 37 lat. Pomnik, zaprojektowany przez znanego rzeźbiarza Bronisława Kubicę, był darem „za waszą wolność i naszą” rządu polskiego dla Brytyjczyków za pomoc okazaną podczas II wojny światowej. Został odsłonięty w 1975 roku przez Alicję księżną Gloucester przy kompleksie kulturalnym South Bank Centre, niedaleko budynku Parlamentu. W trakcie uroczystości dyrektor Southbank Alan Bishop nazwał go “londyńską statuą wolności”, a konserwatywny poseł Greg Hands podkreślił, że “posąg jest wyrazem niezwykle bliskich i głębokich stosunków polsko-brytyjskich.”
Dalsze jego losy były bardzo enigmatyczne. Wiemy, że został zdemontowany podczas prac budowlanych w połowie lat 80-tych i pozostawał w ukryciu, dopóki naciski ze strony Polish Heritage Society i Chopin Society nie skłoniły Southbank Centre do ustalenia miejsca jego pobytu. Ciekawostką jest, że pomnik znajdujący się dosłownie pod mostem Waterloo, w składzie rupieci, pomogli znaleźć koczujący tam bezdomni z Cardboard City.
Naturalnie, 2-tonowy, zaniedbany pomnik musiał przejść gruntowną renowację i znowu trafił do Polski, do pracowni poznańskiego artysty rzeźbiarza, Roberta Sobocińskiego, który wykonał również postument. 18 maja 2011 pomnik powrócił wreszcie na swoje pierwotne miejsce. Został odsłonięty ponownie, tym razem przez syna księżnej Gloucester.
Przedstawienie w niezwykle ciekawy sposób opowiada historię poszukiwań i zwrot losów pomnika, łącząc opowiadanie historii z muzyką Chopina w wykonaniu Artura Haftmana.
Po spektaklu “Rescuing Chopin” widzowie mieli nie lada niespodziankę. Wzięli udział w brytyjskiej premierze odnalezionego w Nowym Jorku, po prawie 200 latach, nieznanego walca autorstwa Fryderyka Chopina.
Odnaleziony utwór Fryderyka Chopina został odegrany przez znanego pianistę, Artura Haftmana na nowo zakupionym przez POSK fortepianie Steinway. Warto podkreślić, że jest to jedyny w Wielkiej Brytanii instrument tej klasy będący w posiadaniu polskiego ośrodka.
Artur Haftman to znakomity polski pianista, urodzony w 1994 roku. Zaczął grać na pianinie w wieku 7 lat a rok później miał już swój występ z orkiestrą. Przyjechał do Londynu na studia w 2013 roku i warto podkreślić, że został przyjęty, jako jeden z piętnastu pianistów z całego świata, na pierwszy rok studiów w Royal College of Music w klasie profesora Dimitri Aleexeva. Ukończył studia a 4 lata temu otrzymał prestiżowe stypendium The Carnwath Piano Scholarship., jako jedyny pianista w całej Wielkiej Brytanii. Dzięki nagrodzie mógł kontynuować naukę na studiach podyplomowych tzw. Artist Diploma. Więcej o samym pianiście można przeczytać w naszym Wywiadzie z Arturem Haftmanem – polskim pianistą, który wygrał niezwykle prestiżowe brytyjskie stypendium.
Zapytaliśmy Artura o jego dzisiejsze wrażenia. “Jestem niezwykle szczęśliwy, że mogłem zagrać walca, który został odnaleziony po prawie 200 latach w Nowym Jorku. To dla mnie wielki zaszczyt zagrać jego brytyjską premierę dziś w londyńskim POSK-u, na nowym Steinwayu. Chopin był zawsze moim ulubionym kompozytorem i jestem naprawdę dumny, że zostałem poproszony do wykonania tego walca. Reakcja publiczności była dla mnie największą nagrodą!” – powiedział artysta specjalnie dla czytelników British Poles.
Chopin odwiedził Wielką Brytanię dwukrotnie. Na krótko w 1837 roku i na siedem miesięcy w 1848 roku, gdy przyjechał na zaproszenie swojej szkockiej uczennicy, Jane Stirling. Początkowo mieszkał w domu przy 48 Dover Street w Mayfair (obecnie zburzonym), ale 31 października tego roku, po serii koncertów i podróży do Szkocji, zamieszkał przy 4, St James’s Place. 16 listopada 1848 roku wyruszył z tego domu i zagrał w Guildhall w City swój ostatni w życiu publiczny koncert, będący wsparciem dla weteranów Powstania Listopadowego. Jest to uwiecznione przez jedną z kilku blue plaques, jakie zostały poświęcone naszemu narodowemu kompozytorowi przez English Heritage. Tego rodzaju tabliczki przyznawane są wybitnym postaciom mieszkającym lub pracującym w Londynie.
To był wyjątkowy wieczór promujący polskie dziedzictwo kulturalne. Jesteśmy niezwykle dumni, że brytyjska premiera zaginionego walca Fryderyka Chopina miała miejsce właśnie w POSK-u. Kompozytor, będąc ikoną polskiej kultury, jest dla nas symbolem naszej polskiej tożsamości narodowej. Dzięki takim wydarzeniom brytyjska publiczność ma okazję lepiej poznać polską muzykę, co wzmacnia więzi kulturalne między Polską a Wielką Brytanię i buduje pozytywny wizerunek Polski na arenie międzynarodowej.
Portal British Poles był patronem medialnym koncertu.
Maria Byczynski
Zdjęcia: British Poles, Southbank Centre
